Sorry, geen belediging. Maar deze uitspraak (vrij naar Bill Clinton) schoot me vanmorgen te binnen. Hoe zit dat?
Allereerst een bekentenis: het eerste wat ik meestal doe als ik wakker word, is het nieuws checken op mijn smartphone. Een slechte gewoonte, maar ja, het is voor deze nieuwsjunkie lastig om van zijn verslaving af te komen.
Vanmorgen trok dit nieuws over de zogeheten stikstofcrisis mijn aandacht: een kleine groep veehouders is verantwoordelijk voor extreem hoge stikstofuitstoot, waardoor de weg- en woningbouw in de betreffende regio’s stilligt. Platform voor onderzoeksjournalistiek Investico heeft dat berekend.
Het gaat om slechts 25 (!) bedrijven die Nederland als het ware op slot houden. Nog een saillant ‘detail’: er is een kalkoenbedrijf in Ermelo dat jaarlijks voor meer stikstofneerslag zorgt dan de landelijke snelheidsverlaging tot 100 kilometer per uur heeft bespaard! Mindblowing.
Nou heb ik van de stikstofproblematiek geen verstand. Maar ik weet wel iets van het algemene verschijnsel dat we hier zien. Namelijk, de wereld zit vol met ongelijkheid.
Denk maar eens aan alledaagse zaken als de kleren die we dragen, het servies dat we gebruiken, of de mensen waar we mee omgaan. De kans is nul dat je al je kledingstukken evenveel draagt, al je servies evenveel gebruikt of met alle mensen die je kent evenveel omgaat.
Dit verschijnsel werd ruim een eeuw geleden ontdekt door de Italiaanse econoom Vilfredo Pareto. Hij onderzocht de verdeling van inkomens en rijkdom in het 19e eeuwse Engeland, en kwam tot het volgende inzicht: het grootste deel van inkomens en rijkdom gaat naar een minderheid van de mensen. Hij ontdekte ook dat er een bepaalde mathematische verhouding was: 20% van de mensen beschikt over 80% van de inkomens en rijkdom.
Later ontdekte hij dat dit principe altijd en overal werkt. Zij het dat het niet altijd een 80/20-relatie is, maar dat het bijvoorbeeld ook 75/35, 93/22 of 99/6 kan zijn. De essentie is dat er altijd en overal sprake is van ongelijkheid: een klein deel van de oorzaken, input of inspanning levert het merendeel op van de resultaten, output of opbrengsten.
Sindsdien wordt dit het Pareto-principe genoemd, ook wel bekend als 80/20-principe.
Het 80/20-principe is ontzettend belangrijk als je met zo min mogelijk kosten en moeite, zo veel mogelijk opbrengsten wil bereiken. Bijvoorbeeld in plaats van stikstofuitstoot met algemene maatregelen te willen beperken, is het waarschijnlijk veel effectiever en efficiënter heel gericht iets te gaan doen aan die 25 bedrijven.
Het 80/20-principe werkt dus altijd en overal. En dus ook voor organisaties en bedrijven die duurzaam succesvol willen worden. Een van de grondbeginselen voor duurzaam succes is te ontdekken welke ‘20%’ van de hulpbronnen, producten of markten ‘80%’ van de opbrengsten genereert, en je vervolgens vooral op die ‘20%’ te richten.
Maak gebruik van ongelijkheid en focus op wat er echt toe doet!
Als je wilt verkennen hoe je het 80/20-principe voor jouw bedrijf of organisatie kunt laten werken, klik op deze link en boek een 1-op-1 gesprek met mij.
Na mijn bezoek aan de supermarkt loop ik met mijn boodschappen in de bekende ‘verantwoorde’ linnen tas terug naar huis. Het grootste deel van de wandeling gaat via een straat omzoomd met prachtige loofbomen. Die zijn nu het toppunt van herfstpracht, zeker in de fel schijnende laagstaande zon. Misschien ligt het daaraan.
Een vrouw loopt me tegemoet – ik schat dat ze ergens tussen de zestig en zeventig is, maar ik moet toegeven dat ik matig ben in het inschatten van leeftijden. Ze heeft een fiets aan de hand. De fiets lijkt erg zwaar, ze moet de fiets echt duwen, en ze zet zich schrap om te voorkomen dat de fiets omvalt.
En dan schiet het in een flits door me heen: draagt ze een grafkist op haar fiets?! Even lijkt dat heel plausibel. Maar we naderen elkaar en opeens zie ik iets heel anders: ze vervoert een soort houten raamwerk op haar fiets. Een raamwerk dat geheel open is, dus een krat zonder bodem en deksel.
Ik grinnik om mijn eerste indruk en vraag me af hoe ik in hemelsnaam de krat kon aanzien voor een grafkist. Wat is onze waarneming toch feilbaar. In dit geval wordt die gelukkig gecorrigeerd doordat ik de gelegenheid heb om goed te kijken. Maar hoe vaak gebeurt het niet dat we niet goed kijken en aannemen dat wat we zien de werkelijkheid is.
Het doet me denken aan mijn leermeester Robert Fritz. Hij zegt: “Reality is an acquired taste, but once acquired, it’s hard to abandon.” (Werkelijkheid is een verworven smaak, maar eenmaal verworven, lastig om afstand van te doen) En eens temeer besef ik hoe belangrijk waarnemen is. Hoe essentieel onze waarneming is voor alles wat we denken en doen.
Goed waarnemen begint volgens Fritz met een onbevangen blik. Niet gehinderd door opvattingen, meningen, modellen, concepten, ideologieën, geloofsovertuigingen en wat al niet meer. Juist in deze tijden lijkt het erop we allemaal wel wat meer kunnen gebruiken van die onbevangenheid.
Want om nog een van mijn andere helden, Edward de Bono, aan te halen: “Perception is the basis of wisdom.” En wijsheid, dat is wat we nodig hebben. Juist nu.
Ik kijk achterom, maar inmiddels is de vrouw uit het zicht verdwenen. Nieuwsgierig vraag ik me af: wat zou ze met die krat gaan doen?
Wil je mijn blog voortaan als nieuwsbrief in je e-mail ontvangen? Klik dan op deze link.
Gisteravond besloot ik dat het tijd was om eens lekker op de bank te hangen en te Netflixen. Ik herinnerde me vaag dat er een serie was over schaken. En ja hoor, gevonden: The Queen’s Gambit. Een mini-serie van 7 afleveringen. En na het bekijken van de eerste aflevering moet ik bekennen: ik was meteen in de ban. Dat wordt binge watching de komende avonden!
De serie gaat over een weesmeisje in de jaren vijftig dat opgroeit in een weeshuis. In de kelder van het weeshuis treft ze een conciërge met een voorliefde voor whisky en schaken. Van hem leert ze de eerste beginselen van het laatste (al raakt ze ook verslaafd aan pillen, maar dat heeft niets met deze brave conciërge te maken).
En al snel blijkt ze beschikken over een extreem talent. Naar ik begrijp probeert ze in de rest van de serie de beste schaker van de wereld te worden. Maar goed, zo ver ben ik nog niet, en ik wil ook niet spoileren (is dat een woord?)
Het deed me denken aan hoe ik schaken leerde. Gelukkig gewoon van mijn vader. Daar ging bij mij wel het een en ander aan vooraf.
Het eerste denkspel dat ik leerde was stratego. Gekregen van Sinterklaas. Stratego is een bordspel (met in het midden als ik het me goed herinner een meer) waar verkenners, majoors, mineurs, bommen, kolonels en een generaal op zoek zijn naar de vlag van de tegenstander. Wie het eerst de ‘vlag’ van de tegenstander vond, won. Ik speelde dat vaak met mijn vader. En ik won steeds vaker.
Toen ik steeds vaker mijn vader versloeg met stratego, gingen we dammen. Nu wilde het toeval dat de meester in de 5e klas van mijn lagere school een damklasje had, waarvan ik lid werd. Hij zei dat Ton Sijbrands (destijds wereldkampioen dammen) van hem had leren dammen! Dat heb ik nooit kunnen verifiëren, waar ik vond het enorm stoer. En ik leerde goed dammen. Een heel ander spel dan stratego. Geen militaire types die je over het bord beweegt, maar abstracte, ronde zwarte en witte schijven. Dankzij de lessen van de meester begon ik mijn vader steeds vaker te verslaan met dammen.
En toen gingen we schaken. Ik vond het geweldig. Net als dammen, een spel waarbij je echt heel diep moet (voor)denken. Maar dan, net als stratego, met unieke karakters (‘stukken’) als paarden, lopers, torens, een koningin en een koning, elk met hun eigen eigenschappen. Ik ging er zelfs boeken over lezen en allerlei openingen proberen te onthouden. Na verloop van tijd werd ik beter en beter, en herhaalde de historie zich ….
Wat jammer dat ik al zo lang niet meer heb geschaakt, bedenk ik me nu. Want schaken is echt vet (zo zeg je dat toch tegenwoordig of is dat juist alweer mega ouderwets?).
Alhoewel, in mijn werk kan ik heel veel kwijt van wat me zo aantrekt in schaken. Ik mag graag de bekende ondernemer, spreker en auteur Keith Cunningham aanhalen die zegt: “business is an intellectual sport”.
En eigenlijk is dat exact waar ik aan werk met ondernemers in mijn Lucrative Loop Programma. Ze helpen om de intellectuele sport die ondernemen is naar een next level te brengen en een duurzaam succesvol bedrijf te realiseren.
Wil je meer daarover weten, kijk dan hier verder op mijn site.
Of klik op deze link en plan een 1-op-1 afspraak met mij in om te verkennen of het Lucrative Loop Programma iets voor jou is.
En ik ga de komende avonden lekker binge watchen. Of toch maar weer eens echt schaken?